พลังงานหมุนเวียน หนึ่งทางเลือกของประเทศไทย
การเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศไทยย่อมควบคู่ไปกับการใช้พลังงานที่มากขึ้น เพื่อสนับสนุนการเติบโตของกิจการภาคเอกชน ภาครัฐ และความเป็นอยู่ของประชาชนที่ดีขึ้น ดังนั้นเสถียรภาพของการผลิตไฟฟ้าจึงเป็นปัจจัยสำคัญที่จะสร้างความเชื่อมั่นให้แก่ประเทศ อย่างไรก็ตามประเทศไทยยังพึ่งพิงก๊าซธรรมชาติในการผลิตไฟฟ้าค่อนข้างมาก การมีทางเลือกด้านพลังงานจึงเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างเสถียรภาพทางพลังงาน
ในปี 2555 ปริมาณการผลิตไฟฟ้าโดยใช้เชื้อเพลิงจากก๊าซฯ คิดเป็นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 67 ของความต้องการใช้ไฟฟ้าในประเทศ ถือเป็นการพึ่งพิงเชื้อเพลิงประเภทเดียวมากกว่าครึ่งหนึ่งของการผลิตไฟฟ้าในประเทศ นอกจากนี้ปริมาณก๊าซฯ สำรองภายในประเทศเริ่มถดถอยลงต่อเนื่องทุกปี การสร้างโรงไฟฟ้าที่ใช้เชื้อเพลิงจากก๊าซฯ ก็ประสบปัญหาก๊าซฯ ที่มีต้นทุนต่ำภายในประเทศไทยมีปริมาณจำกัด ประกอบกับการนำเข้าก๊าซธรรมชาติเหลวจากต่างประเทศมีต้นทุนสูงกว่าถึง 2 เท่า ทำให้ส่งผลกระทบต่อค่าไฟฟ้าของประชาชนในอนาคต การก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่ายหินและโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ซึ่งเป็นการผลิตไฟฟ้าที่มีต้นทุนต่ำ ปัจจุบันก็ยังคงได้รับการต่อต้านจากภาคประชาชน ดังนั้นแผนการพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทยฉบับปัจจุบัน จึงมีแผนในการเพิ่มสัดส่วนของพลังงานหมุนเวียนจากร้อยละ 21 ในปี 2555 เป็นสัดส่วนร้อยละ 29 ในปี 2573 เพื่อลดการพึ่งพาการนำเข้าก๊าซฯ ลดปริมาณการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และมีกำลังไฟฟ้าที่เพียงพอต่อความต้องการใช้ในประเทศโดยในครั้งนี้จะมาสรุปถึงข้อดี - ข้อเสียของพลังงานหมุนเวียนประเภทต่างๆ ที่อยู่ในแผนการพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้าของประเทศไทย
พลังงานหมุนเวียนประเภทต่างๆ
การผลิตไฟฟ้าจากชีวมวล หรือ Biomass เป็นการผลิตไฟฟ้าโดยใช้เศษวัสดุเหลือใช้จากการเกษตรหรือกากจากกระบวนการผลิตในอุตสาหกรรมการเกษตร เช่น แกลบ ชานอ้อย ฟางข้าว เศษไม้ ซังข้าวโพด กะลามะพร้าว เป็นต้น โดยนำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงในการเผาไหม้และนำความร้อนที่ได้ไปผลิตไฟฟ้า ข้อดี คือ สามารถใช้ประโยชน์จากเศษวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตร ลดปัญหามลภาวะที่เกิดจากการเผากลางแจ้ง ข้อเสีย คือวัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรมีปริมาณไม่แน่นอน การบริหารจัดการเชื้อเพลิงทำได้ยาก ราคาชีวมวลมีแนวโน้มสูงขึ้นตามความต้องการใช้
การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ เป็นระบบผลิตไฟฟ้าด้วยเซลล์แสงอาทิตย์ โดยสามารถติดตั้งอิสระในชุมชนได้โดยไม่ต้องพึ่งสายส่งหรือผลิตไฟฟ้าส่งให้แก่ระบบสายส่ง แต่มีข้อเสีย คือ พื้นที่ที่มีความเข้มแสงเหมาะสมต่อการผลิตไฟฟ้ามีจำกัดและอาจจะต้องไปแย่งพื้นที่ในการทำการเกษตร มีข้อดี คือ เป็นแหล่งพลังงานที่มีอย่างต่อเนื่อง ไม่มีค่าใช้จ่ายด้านเชื้อเพลิง สามารถติดตั้งในแหล่งห่างไกลจากระบบสายส่งได้ การบริหารจัดการง่าย ง่ายต่อการดูแลรักษา และไม่ก่อให้เกิดมลภาวะ ข้อเสีย คือ มีต้นทุนในการก่อสร้างสูง ทำให้ราคาผลิตต่อหน่วยสูงกว่าการผลิตไฟฟ้าจากก๊าซฯ และถ่านหิน ใช้พื้นที่จำนวนมากในการวางเซลล์แสงอาทิตย์ ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าในช่วงเวลากลางคืนได้ และแบตเตอรี่ที่ใช้เก็บพลังงานใช้ในเวลากลางคืนมีราคาสูงและอายุการใช้งานต่ำ ความสามารถในการผลิตไฟฟ้าไม่สม่ำเสมอขึ้นอยู่กับสภาพอากาศและถูกกาล
การผลิตไฟฟ้าจากน้ำขนาดเล็ก เป็นการสร้างเขื่อนกักเก็บน้ำขนาดเล็กหรือฝายทดน้ำกั้นลำน้ำโดยการผันน้ำจากเขื่อนหรือฝายในการผลิตไฟฟ้า ข้อดี คือ ไม่มีค่าใช้จ่ายด้านเชื้อเพลิงมีความแน่นอนในการผลิตไฟฟ้าหากมีปริมาณน้ำที่กักเก็บเพียงพอ ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะ สามารถป้องกันน้ำท่วม และใช้บริหารน้ำเพื่อการอุปโภค - บริโภคได้ ข้อเสีย คือ ต้องก่อสร้างในสถานที่มีแหล่งน้ำ การผลิตไฟฟ้าขึ้นกับปริมาณน้ำที่สามารถปล่อยจากเขื่อนในแต่ละช่วงเวลา มีผลกระทบต่อชุมชนและสิ่งแวดล้อม
การผลิตไฟฟ้าจากลม เป็นการนำกระแสลมมาใช้ในการหมุนกังหันเพื่อผลิตไฟฟ้า ข้อดี คือ ไม่มีค่าเชื้อเพลิง ใช้ได้ไม่มีวันหมด ไม่ก่อให้เกิดมลภาวะทางอากาศ ข้อเสีย คือ ประเทศไทยมีพื้นที่เหมาะสมน้อยและมีความเร็วลมต่ำ ความสามารถในการผลิตไฟฟ้าขึ้นกับสภาพอากาศ แบตเตอรี่ที่ใช้เก็บพลังงานมีราคาสูงและอายุการใช้งานต่ำ ทำให้เกิดการรบกวนในการส่งสัญญาณโทรทัศน์และไมโครเวฟ
การผลิตไฟฟ้าจากก๊าซชีวภาพ หรือ Biogas เป็นการผลิตไฟฟ้าจากก๊าซมีเทนที่ได้จากบำบัดน้ำเสียในครัวเรือน โรงงานผลิตแอลกอฮอล์ โรงงานกำจัดขยะ ฟาร์มเลี้ยงสัตว์ เป็นต้น ข้อดี คือ เป็นการแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมเรื่องกลิ่น ของเสีย และลดต้นทุนในการบำบัดน้ำเสีย ไม่มีต้นทุนเชื้อเพลิง ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก ข้อเสีย คือ ต้นทุนในการติดตั้งมีราคาสูง ใช้พื้นที่ในการก่อสร้างต่อหน่วยการผลิตมาก ต้องมีผู้เชี่ยวชาญดูแล
การผลิตไฟฟ้าจากขยะ เป็นการนำขยะประเภทต่างๆ ในชุมชนและอุตสาหกรรมมาใช้ให้เกิดประโยชน์ซึ่งปัจจุบันมีเทคโนโลยีในการกำจัดหลายประเภท เช่น การฝังกลบ เตาเผาขยะ การย่อยสลายแบบไม่ใช้ออกซิเจน เป็นต้น ข้อดี คือ เป็นแหล่งพลังงานราคาถูก ลดปัญหาเรื่องการกำจัดขยะ ลดการก่อให้เกิดก๊าซเรือนกระจก ข้อเสีย คือ มีค่าใช้จ่ายในการจัดการขยะ ข้อจำกัดด้านการจัดการจัดหาขยะให้เพียงพอต่อการผลิตต้องใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมกับขยะที่นำมาผลิตไฟฟ้า อาจได้รับการต่อต้านจากชุมชน
ที่มา: พลังงานและสิ่งแวดล้อม