คำพิพากษาฎีกาที่ 15187/56
เงินโบนัสต้องมีสภาพการเป็นพนักงานจนถึงวันกำหนดจ่าย ออกก่อนไม่มีสิทธิได้รับ
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2547 จำเลยทำสัญญาว่าจ้างโจทก์เข้าทำงานเป็นพนักงาน ตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายฝึกอบรม ได้รับค่าจ้างในอัตราเดือนละ 61,000 บาท กำหนดจ่ายค่าจ้างทุกวันสิ้นเดือน ระหว่างทำงานโจทก์มีสิทธิได้รับเงินโบนัสจากจำเลย 3 เดือน เป็นเงิน 183,000 บาท แต่จำเลยจ่ายให้โจทก์เพียง 122,000 บาท แล้วไม่ยอมจ่ายเงินโบนัสส่วนที่เหลือ 61,000 บาท แก่โจทก์ ขอให้บังคับจำเลยจ่ายเงินโบนัส 61,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 15 ต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า โจทก์เคยเป็นพนักงานของจำเลย ในระหว่างทำงาน จำเลยออกประกาศสำนักผู้อำนวยการใหญ่ พิเศษที่ 1/2550 เรื่อง การจ่ายโบนัส และการปรับเงินเดือน ตกลงจ่ายเงินโบนัสให้พนักงานพร้อมกับเงินเดือนเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2551 โดยมีเจตนารมณ์จ่ายเงินโบนัสให้เฉพาะพนักงานรายที่ยังคงมีสถานภาพการเป็นพนักงานของจำเลยอยู่ ณ วันจ่ายเงินโบนัส หากพนักงานคนใดพ้นสภาพการเป็นพนักงานก่อนถึงกำหนดการจ่ายเงินโบนัสในงวดใดก็ไม่มีสิทธิได้รับเงินโบนัสในงวดการจ่ายนั้นๆ ซึ่งจำเลยได้ถือปฏิบัติเช่นนี้มาโดยตลอด เมื่อโจทก์พ้นสภาพจากการเป็นพนักงานของจำเลยตั้งแต่วันที่ 30 เมษายน 2551 โจทก์จึงไม่มีสิทธิได้รับเงินโบนัสในส่วนของงวดการจ่ายภายหลังวันที่พ้นสภาพการเป็นพนักงานของจำเลย ขอให้ยกฟ้อง
ศาลแรงงานกลางพิจารณาแล้ว พิพากษาให้จำเลยจ่ายเงินโบนัส 61,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้อง ( วันที่ 28 กรกฎาคม 2551 ) จนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ คำขออื่นนอกจากนี้ให้ยก
จำเลยอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว ศาลแรงงานกลางรับฟังข้อเท็จจริงเป็นยุติว่า เมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2547 จำเลยทำสัญญาว่าจ้างโจทก์เข้าทำงานเป็นพนักงาน ตำแหน่งผู้จัดการฝ่ายฝึกอบรม ได้รับค่าจ้างในอัตราเดือนละ 61,000 บาท กำหนดจ่ายค่าจ้างทุกวันสิ้นเดือน โจทก์พ้นสภาพจากการเป็นพนักงานของจำเลยเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2551 ในระหว่างทำงานจำเลยออกประกาศสำนักผู้อำนวยการใหญ่ พิเศษที่ 1/2550 เรื่อง การจ่ายโบนัส และการปรับเงินเดือน ตามเอกสารหมาย ล.1 ตกลงจ่ายเงินโบนัสในรอบปี 2550 ให้พนักงานโดยแบ่งจ่ายเป็นรายเดือนพร้อมกับเงินเดือนเดือนมกราคมถีงมิถุนายน 2551 จำเลยเคยปฏิบัติต่อลูกจ้างโดยไม่จ่ายเงินโบนัสแก่ลูกจ้างที่ลาออกก่อนถึงงวดการจ่ายเงินโบนัสในงวดการจ่ายนั้นๆ จำเลยจ่ายเงินโบนัสประจำปี 2550 ให้โจทก์พร้อมเงินเดือนเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2551 ไปแล้ว รวม 4 งวด เป็นเงิน 122,000 บาท ต่อมาเมื่อโจทก์พ้นสภาพจากการเป็นพนักงานของจำเลยเมื่อวันที่ 30 เมษายน 2551 จำเลยไม่จ่ายเงินโบนัสอีก 2 งวด คือเงินโบนัสในงวดการจ่ายเดือนพฤษภาคมและมิถุนายน 2551 รวมเป็นเงิน 61,000 บาท แล้ววินิจฉัยว่า เมื่อพิเคราะห์ถ้อยคำในประกาศสำนักผู้อำนวยการใหญ่ พิเศษที่ 1/2550 เรื่อง การจ่ายโบนัส และการปรับเงินเดือน ตามเอกสารหมาย ล.1 ที่จำเลยประกาศออกมาแล้ว พบว่ามีข้อความระบุชัดเจนว่าจำเลยตกลงจ่ายเงินโบนัสประจำปี 2550 ในอัตรา 3 เท่า ของเงินเดือนแก่พนักงานโดยไม่มีข้อยกเว้น เพียงแต่กำหนดเงื่อนไขเวลาในการจ่ายด้วยการแบ่งจ่ายให้พนักงานเป็น 6 งวด แต่ละงวดจ่ายให้พร้อมกับเงินเดือนเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2551 เมื่อถ้อยคำตามประกาศมีความชัดเจนเช่นนี้ สิทธิที่จะได้รับเงินโบนัสประจำปี 2550 ของโจทก์ย่อมเกิดขึ้น และเงินโบนัสประจำปี 2550 ที่จำเลยตกลงจะให้นั้นย่อมเป็นส่วนหนึ่งของสภาพการจ้างระหว่างจำเลยกับพนักงานซึ่งจำเลยมีความผูกพันที่จะต้องปฏิบัติตาม การที่โจทก์มีสภาพเป็นพนักงานของจำเลยตลอดปี 2550 ย่อมเห็นได้ว่าโจทก์ย่อมเป็นหนึ่งในกลไกในการขับเคลื่อนทำกำไรและสร้างประโยชน์ให้แก่องค์กรของจำเลยในปี 2550 จึงเป็นเรื่องที่สมเหตุสมผลที่จำเลยจะจ่ายเงินโบนัสประจำปี 2550 แก่โจทก์ ส่วนการที่จำเลยแบ่งจ่ายเงินโบนัสของรอบปี 2550 เป็น 6 งวด พร้อมกับเงินเดือนเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2551 นั้น ก็เป็นเพียงการกำหนดเงื่อนเวลาและวิธีการในการจ่ายเงินโบนัสเท่านั้น หาทำให้เงินโบนัสตอบแทนการทำงานในรอบปี 2550 เป็นเงินโบนัสตอบแทนการทำงานในรอบปี 2551 ไม่ เมื่อจำเลยยังไม่ได้จ่ายเงินโบนัสของรอบปี 2550 ที่ครบกำหนดจ่ายพร้อมเงินเดือนในงวดเดือนพฤษภาคมและมิถุนายน 2551 เป็นเงินรวม 61,000 บาท แก่โจทก์ จำเลยจึงต้องรับผิดจ่ายเงินดังกล่าวแก่โจทก์ส่วนดอกเบี้ยนั้นโจทก์คงมีสิทธิเรียกได้เพียงอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันผิดนัดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 224 วรรคหนึ่ง และเมื่อฟ้องโจทก์ขอดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้อง จึงให้โจทก์เท่าที่ขอ
คดีมีปัญหาตามอุทธรณ์ของจำเลยว่าโจทก์มีสิทธิได้รับเงินโบนัสปี 2550 จำนวน 61,000 บาท หรือไม่ โดยจำเลยอุทธรณ์ว่า จำเลยมีเจตนาจ่ายเงินโบนัสแก่พนักงานที่ยังคงมีสภาพการเป็นพนักงานอยู่ในวันครบกำหนดการจ่ายเงินโบนัสเท่านั้น หากพนักงานคนใดพ้นสภาพการเป็นพนักงานไปก่อนถึงกำหนดการจ่ายเงินโบนัสงวดใดจะไม่มีสิทธิได้รับเงินโบนัสที่ถึงกำหนดในงวดนั้น เห็นว่า การจ่ายเงินโบนัสแก่พนักงานนั้นนอกจากจะเป็นการจ่ายเงินเพื่อจูงใจให้ลูกจ้างตั้งใตทำงานแก่นายจ้างแล้วยังเป็นจ่ายเพื่อจูงใจให้ลูกจ้างอยู่ปฎิบัติงานกับนายจ้างในระยะยาวด้วย เมื่อศาลแรงงานรับฟังข้อเท็จจริงเป็นยุติว่า จำเลยเคยปฎิบัติต่อพนักงานดดยไม่จ่ายเงินโบนัสแก่พนักงานที่ลาออกก่อนถึงงวดการจ่ายเงินโบนัสในงวดการจ่ายนั้น โดยเมื่อพิจารณาประกาศสำนักผู้อำนวยการใหญ่ของจำเลย พิเศษที่ 1/2550 เรื่อง การจ่ายโบนัส และการปรับเงินเดือน ที่ระบุว่าจำเลยจะจ่ายเงินโบนัสให้แก่พนักงานเท่านั้นโดยในประกาศข้อ 4 ยังระบุว่าบริษัทจะจ่ายเงินโบนัสให้เป็นระยะเวลารวม 6 งวด งวดละเท่าๆกัน โดยจะจ่ายพร้อมเงินเดือนเดือนมกราคมถึงมิถุนายน 2551 จากประกาศดังกล่าวจึงแสดงให้เห็นว่าการที่จำเลยจะจ่ายเงินโบนัสแก่พนักงานนั้น นอกจากพนักงานจะต้องทำงานกับจำเลยครบ 6 เดือน เป็นอย่างต่ำแล้ว พนักงานดังกล่าวจะต้องมีฐานะเป้นพนักงานอยู่ในวันครบกำหนดจ่ายเงินโบนัสด้วย เมื่อโจทก์พ้นสภาพจากการเป็นพนักงานจำเลยตั้งแต่เมื่อวันที่ 30 เมษายน 2551 โจทก์ย่อมไม่มีสิทธิได้รับเงินโบนัสในงวดการจ่ายเดือนพฤษภาคมและมิถุนายน 2551 จำเลยจึงไม่ต้องจ่ายเงินโบนัสในงวดเดือนพฤษภาคมและมิถุนายน 2551 แก่โจทก์ อุทธรณ์ของจำเลยฟังขึ้น
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้อง.
เรียบเรียงโดย บริษัท กฎหมายปาระมี จำกัด