“ทำไงดี จะเป็นสาวแล้ว!!“
แนะนำวิธีเตรียมรับมือกับความเปลี่ยนแปลง
สัญญาณของความเป็นสาวเริ่มจาก...
- เสียงเปลี่ยนไป ไม่แหลมแสบแก้วหูเหมือนเด็กๆ ข้างบ้าน
- มีน้ำมีนวล เหมือนจะอ้วน แต่ก็ไม่ใช่อ้วนนะ
- สะโพกใหญ่ขึ้น มีก้นป่องๆ แต่เอวกลับคอดลง เห็นเป็นเอวชัดขึ้น
- มีสิวขึ้นที่หน้าและตามตัว แถมยังมีกลิ่นตัว
- มีหน้าอก นมใหญ่ขึ้นเป็นเต้า หัวนมมีสีคล้ำขึ้น
- น้องจิ๋มใหญ่ขึ้น และมีขนขึ้นเหนือบริเวณน้องจิ๋มอีกต่างหาก
และที่ตกใจแทบช็อคเลยนะ มีเลือดที่เรียกว่า "ประจำเดือน" ไหลออกมาจากน้องจิ๋ม มันคือสิ่งมหัศจรรย์ของร่างกายผู้หญิง
ประจำเดือนคืออะไร ? มาจากไหน ?
คือ เยื่อบุผนังมดลูกที่หลุดลอกออกกลายเป็นเลือดประจำเดือนไหลออกมาทางช่องคลอด เมื่อไม่มีตัวอ่อนเข้าไปปฎิสนธิจากไข่กับอสุจิมาฝังตัว เลือดประจำเดือนจึงไม่ใช่เลือดเสียอย่างที่เคยเข้าใจกัน
1 : ระยะมีประจำเดือน (ประมาณ 3-5 วันแรกของรอบเดือน)
เมื่อไม่มีตัวอ่ออนที่ปฏิสนธิจากไข่กับอสุจิมาฝังตัวลงที่เยื่อบุผนังมดลูก เยื่อบุมดลูกที่เป็นเลือดและเนื้อเยื่อจะหลุดลอกออกมากลายเป็นเลือดประจำเดือน นานประมาณ 3-7 วัน แล้วแต่ละคนไปว่าจะยาวนานกี่วัน
2 : ระยะก่อนไข่ตก (ประมาณวันที่ 6-13 ของรอบเดือน)
ต่อมใต้สมองสั่งให้รังไข่เริ่มสร้างฮอร์โมนเอสโตรเจน ไปกระตุ้นให้เยื่อบุมดลูกพอกหนาขึ้นมาใหม่ เพื่อรองรับการฝังตัวของตัวอ่อน
3 : ระยะไข่ตก (14 วันก่อนถึงรอบเดือนถัดไป)
ฮอร์โมนเอสโตรเจนอยู่ที่ระดับสูงสุด ไข่ตกลงสู่ท่อนำไข่ หากไข่ไม่ได้ปฏิสนธิภายใน 24 ชั่วโมงก็จะฝ่อไป ส่วนอสุจิสามารถอดทนเกาะอยู่ที่ผนังมดลูกได้นาน 5 วัน หากอสุจิที่เกาะอยู่ว่ายเข้าไปเจอกับไข่ที่ท่อนำไข่ได้ ก็สามารถปฏิสนธิกันได้
4 : ระยะก่อนมีประจำเดือน
ร่างกายผลิตฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอโรน กระตุ้นให้เยื่อบุมดลูกหนาขึ้นเพื่อรองรับการฝังตัวของตัวอ่อน ช่วงนี้เราอาจรู้สึกถึงการเปลี่ยนแปลงทางกายเช่น รู้สึกหน้าอกตึงคัด เหนื่อย อ่อนเพลีย ปวดหลัง ปวดท้อง ฯลฯ
ถ้าไข่กับอสุจิไม่ได้ปฏิสนธิกัน ฮอร์โมนทั้งสองก็จะลดระดับลง ทำให้เยื่อบุมดลูกหลุดลอกอีกในที่สุด ถือว่าเข้าสู่รอบเดือนถัดไป
ผ้าอนามัย เรื่องที่ต้องรู้
ผ้าอนามัยเป็นของคู่กันกับประจำเดือน หาซื้อได้ง่ายทั่วไปตามร้านสะดวกซื้อ เราไม่ต้องรู้สึกอายที่จะต้องเข้าไปซื้อ หากมีเพื่อนผู้ชายล้อเลียนก็ตอบไปเลยว่า เพราะร่างกายเราแข็งแรงดี เป็นวัยรุ่น เป็นสาวแล้ว เราจึงต้องใช้ผ้าอนามัย วิธีเลือกซื้อและใช้ผ้าอนามัยก็ง่ายนิดเดียวนะ
1. เลือกดูห่อบรรจุที่ใหม่ ปิดสนิท ไม่ฉีกขาด ไม่มีรอยเปื้อน และไม่มีกลิ่นอับชื้น
2. เลือกขนาด แบบ และความหนาของผ้าอนามัยให้เหมาะสมกับปริมาณของประจำเดือน ถ้าเราเป็นคนมีเลือดประจำเดือนครั้งละมากๆ ก็ต้องเลือกแบบที่รองรับได้มากเช่นกัน
3. เมื่อแกะใช้แล้ว ควรเก็บไว้ในที่แห้งมิดชิด ผ้าอนามัยที่เปิดห่อแล้วเหลือเก็บไว้นานๆ ไม่ควรนำมาใช้
4. ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 4 ชั่วโมง หรือแล้วแต่ปริมาณประจำเดือน แต่ไม่ควรใส่ผ้าอนามัยชิ้นเดิมนานเกิน 8 ชั่วโมง
5. หากรู้สึกคัน หรือรู้สึกแสบ ระคายเคือง แสดงว่าผิวน้องจิ๋มของเราอาจจะแพ้ผ้าอนามัยชนิดนั้นก็ได้ ควรเปลี่ยนไปใช้ยี่ห้ออื่น หรือแบบอื่น
ตกขาว เรื่องปกติของผู้หญิง
แม่ยังสอนอีกว่า ผู้หญิงเรานอกจากมีเลือดประจำเดือนแล้ว ส่วนใหญ่ยังมีตกขาวไหลออกมาทางช่องคลอดอีกด้วย ตกขาวมีลักษณะเป็นมูกใส หรือขาวขุ่น แต่ตกขาวไม่ได้น่ารังเกียจอย่างที่เราคิด เพราะตกขาวสามารถบอกเราได้ว่าน้องจิ๋มมีสภาวะสมดุล สุขภาพแข็งแรง ทำความสะอาด ฆ่าเชื้อโรคด้วยตัวเองได้
ลักษณะของตกขาวที่ปกติ
- สีขาวขุ่นคล้ายแป้งเปียก ไม่มีกลิ่น ไม่ทำให้คัน
- ถ้าเป็นช่วงกลางรอบเดือนที่มีการตกไข่ จะเป็นมูกใส ไม่มีกลิ่น ไม่คัน
- ช่วงตั้งครรภ์ ตกขาวจะมีปริมาณมากกว่าปกติ แต่ยังเป็นสีขาว ไม่มีกลิ่น ไม่คัน
- ผู้หญิงในวัยหมดประจำเดือน ตกขาวจะมีน้อยกว่าปกติ เพราะฮอร์โมนลดลง ช่องคลอดมักแห้งกว่าเดิม
ลักษณะของตกขาวที่ถือว่าผิดปกติ ถ้าเป็นก็ต้องรีบไปพบแพทย์นะ
- มีปริมาณตกขาวเพิ่มขึ้นมากกว่าที่เคยเป็น และนานกว่า 2 สัปดาห์
- สีเปลี่ยนจากสีขาวไปเป็นสีเหลือง สีน้ำตาล หรือสีเขียว หรือข้นเป็นครีม
- มีกลิ่นแรง
- คันบริเวณช่องคลอด หรืออวัยวะเพศ
- ปัสสาวะขัด
- อาการปวดท้องหรือมีไข้ร่วมด้วย
ที่มาข้อมูล : แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะทางเพศ สสส.
