คำพิพากษาฎีกาที่  1666/57

 การใช้อำนาจตาม  พรบ.แรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518  มาตรา  35  ของรัฐมนตรีฯ

                                             โจทก์ฟ้องว่า  โจทก์ประกอบธุรกิจผลิตเครื่องประดับกายเพื่อการส่งออกได้ร้บการส่งเสริมการลงทุนจากคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน  ในสถานประกอบการของโจทก์มีสหภาพแรงงานอัลมอนด์ซึ่งมีสมาชิกที่เป็นลูกจ้างของโจทก์  165  คน  จากลูกจ้างทั้งหมด  587  คน  ข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างเดิมระหว่างโจทก์กับสหภาพแรงงานฯ  ทำขึ้นเมื่อวันที่  19  ตุลาคม  2547  มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่  1  พฤศจิกายน  2547 –  วันที่  31  มกราคม  2550  เมื่อวันที่  30  มกราคม  2550  สหภาพแรงงานฯ แจ้งข้อเรียกร้องขอเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้าง วันเดียวกันโจทก์ก็ได้แจ้งข้อเรียกร้องขอเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างต่อสหภาพแรงงานฯ  เช่นกัน  มีการประชุมเจรจากันหลายครั้งแต่ไม่สามารถหาข้อยุติได้  พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานดำเนินการไกล่เกลี่ยหลายครั้งก็ไม่สามารถหาข้อยุติได้  จึงเป็นข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้  สมาชิกสหภาพแรงงานฯได้เคลื่อนไหวรวมตัวชุมนุม  ขัดขวางการดำเนินธุรกิจของโจทก์  กดดัน  ก่อกวนสร้างความวุ่นวายขึ้น  มีแนวโน้มจะเกิดความรุนแรงและไม่ปลอดภัยในร่ายกายและทรัพย์สินของโจทก์เพื่อป้องกันความเสียหายดังกล่าวเมื่อวันที่  7  เมษายน  2550  โจทก์จึงใช้สิทธิปิดงานตั้งแต่เวลา 7 น. ของวันที่  9  เมษายน  2550  เป็นต้นไป  เฉพาะลูกจ้างของโจทก์ที่เกี่ยวข้องกับข้อเรียกร้องซึ่งมีจำนวนร้อยละ  30  ของลูกจ้างทั้งหมด  ลูกจ้างที่เป็นสมาชิกสหภาพแรงงานฯ ได้สร้างความวุ่นวาย  กดดัน  ข่มขู่ลูกจ้างอื่น  รวมตัวไปชุมนุมหน้าทำเนียบรัฐบาล  หน้ารัฐบาลและหน้าสถานทูตสหรัฐอเมริกา  วันที่  30  เมษายน  2550  ผู้อำนวยการสำนักงานแรงงานสัมพันธ์  กรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน  มีหนังสือถึงโจทก์ขอความร่วมมือให้ยุติการปิดงาน  แต่โจทก์ไม่เห็นด้วยและมีหนังสือชี้แจงกลับไป  เมื่อวันที่  11  พฤษภาคม  2550  จำเลยที่  1  โดยจำเลยที่  2  มีคำสั่งที่  94/2550  อ้างหากปล่อยให้ข้อพิพาทแรงงานยืดเยื้อต่อไปอาจทำให้เกิดความเสียหายแก่เศรษฐกิจของประเทศหรืออาจก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ประชาชน หรืออาจขัดต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชนได้  จึงมีคำสั่งให้โจทก์รับลุกจ้างที่ถูกปิดงานกลับเข้าทำงานและจ่ายค่าจ้างให้และให้คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ดำเนินการชี้ขาดข้อพิพาทแรงงานรายนี้โดยเร็ว  โจทก์เห็นว่าคำสั่งของจำเลยทั้งสองไม่ชอบด้วยกฎหมาย  เพราะฝ่าฝืนประกาศหัวหน้าคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข  ฉบับที่  6  ลงวันที่  20  กันยายน 2549 ทั้งการปิดงานของโจทก์ไม่เข้าองค์ประกอบในมาตรา  35  แห่งพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.2518  ขอให้เพิกถอนคำสั่งที่  94/2550  ลงวันที่  11  พฤษภาคม  2550 ของจำเลยทั้งสอง

                                              จำเลยทั้งสองให้การว่า  โจทก์และสหภาพแรงงานอัลมอนด์ต่างยื่นข้อเรียกร้องขอเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้าง  เจรจากันเองรวม  6  ครั้ง  ไม่สามารถตกลงกันได้  ทั้งสองฝ่ายแจ้งพนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงาน  พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานไกล่เกลี่ย  3 ครั้ง  ไม่สามารถตกลงกันได้  โจทก์มีหนังสือแจ้งกรมสวัสดิการและคุ้มครองใช้สิทธิปิดงานเฉพาะสมาชิกสหภาพแรงงานฯ  228  คน  ตั้งแต่วันที่  9  เมษายน  2550  เป็นต้นไป   ต่อมาวันที่  19 เมษายน  2550  สมาชิกสหภาพแรงงานฯ  ซึ่งถูกปิดงานประมาณ  150  คน  ไปยื่นหนังสือร้องเรีบนนายกรัฐมนตรี  วันที่  26  เมษายน  2550  สมาชิกสหภาพแรงงานฯไปยื่นหนังสือขอความช่วยเหลือที่สถานทูตสหรัฐอเมริกา ระหว่างปิดงานพนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานได้ทำการไกล่เกลี่ยอีกรวม  5  ครั้ง  ก็ไม่สามารถตกลงกันได้  วันที่  8  พฤษภาคม  2550  ตัวแทนสหภาพแรงงานฯ  เข้าพบรองอธิบดีกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงาน  ขณะเดียวกันสมาชิกสหภาพแรงงานฯ  ประมาณ 80  คน  ไปชุมนุมที่หน้าทำเนียบรัฐบาลและเดินทางไปที่กองบัญชาการกองทัพบกเพื่อยื่นหนังสือขอความช่วยเหลือ  วันที่  11  พฤษภาคม  2550  จำเลยที่  2  นัดทั้งสองฝ่ายมาเจรจา  แต่ฝ่ายโจทก์ไม่มาตามนัดและปฏิเสธการเจรจา  จำเลยที่  2  เห็นว่าหากปล่อยให้ข้อพิพาทแรงงานนี้ยืดเยื้อต่อไปอาจทำให้เกิดความเสียหายแก่เศรษฐกิจของประเทศ  อาจก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ประชาชนหรือขัดต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชนได้  จึงใช้อำนาจตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518  มาตรา  35  สั่งให้โจทก์ผู้เป็นนายจ้างซึ่งปิดงานรับลูกจ้างกลับเข้าทำงานและจ่ายค่าจ้างตามอัตราที่เคยจ่าย และให้คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ดำเนินการชี้ขาดข้อพิพาทแรงงานระหว่างโจทก์กับสหภาพแรงงานฯ  โดยเร็ว  คำสั่งกระทรวงแรงงานที่  94/2550 ชอบด้วยเหตุผลและกฎหมาย  ไม่มีเหตุที่จะเพิกถอนเปลี่ยนแปลง  ขอให้ยกฟ้อง

                                                ศาลแรงงานกลางพิจารณาแล้ว  พิพากษายกฟ้อง

 
                                                โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฏีกา

                                                ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว  ปัญหาต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของโจทก์ว่า  คำสั่งของจำเลยทั้งสองที่  94/2550  ลงวันที่  11  พฤษภาคม  2550  ไม่ชอบด้วยกฎหมาย  มีเหตุเพิกถอนหรือไม่  เห็นว่า  จำเลยทั้งสองอ้างว่าได้ออกคำสั่งดังกล่าวอาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518  มาตรา  35  ซึ่งบัญญัติว่า  ในกรณีที่รัฐมนตรีเห็นว่าการปิดงานหรือการนัดหยุดงานอาจทำให้เกิดความเสียหายแก่เศรษฐกิจของประเทศ  หรืออาจก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ประชาชนหรืออาจเป็นภัยต่อความมั่นคงของประเทศ  หรืออาจขัดต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชน  ให้รัฐมนตรีมีอำนาจดังต่อไปนี้ 1  สั่งให้นายจ้างซึ่งปิดงานรับลูกจ้างกลับเข้าทำงานและจ่ายค่าจ้างตามอัตราที่เคยจ่ายให้แก่ลูกจ้างนั้น  4  สั่งให้คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ดำเนินการชี้ขาดข้อพิพาทแรงงาน  ที่มาของการออกคำสั่งข้างต้นของจำเลยทั้งสองปรากฎตามข้อเท็จจริงที่ศาลแรงงานกลางรับฟังมาว่า  โจทก์ประกอบกิจการผลิตเครื่องประดับเพื่อส่งออก  ได้รับการส่งเสริมการลงทุนจากคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน  โจทก์มีลูกจ้างประมาณ  580  คน  ในสถานประกอบการของโจทก์ลูกจ้างได้ก่อตั้งสหภาพแรงงานอัลมอนด์มีสมาชิกประมาณ  220  คน  เดิมโจทก์และสหภาพแรงงานฯ  มีข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างซึ่งทำขึ้นเมื่อวันที่  19  ตุลาคม  2547  มีผลใช้บังคับตั้งแต่วันที่  1  พฤศจิกายน  2547  ถึงวันที่  31  มกราคม  2550  เมื่อวันที่  30  มกราคม  2550  สหภาพแรงงานฯ  ยื่นข้อเรียกร้อง  10  ข้อ  ขอเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างต่อโจทก์  วันเดียวกันโจทก์ก็ได้ยื่นข้อเรียกร้อง  7  ข้อ  ขอเปลี่ยนแปลงสภาพการจ้างต่อสหภาพแรงงานฯ  ตามเอกสารหมาย  จ.7  และ  จ.8  ตัวแทนทั้งสองฝ่ายเจรจากันเอง  6  ครั้ง  ไม่สามารถตกลงกันได้  คู่กรณีทั้งสองฝ่ายแจ้งข้อพิพาทแรงงานต่อพนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงาน  พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานไกล่เกลี่ย  3  ครั้ง  ไม่สามารถตกลงกันได้  โจทก์มีหนังสือแจ้งกรมสวัสดิการและคุ้มครองแรงงานใช้สิทธิปิดงานเฉพาะสมาชิกสหภาพแรงงานฯ  ตั้งแต่วันที่  9  เมษายน  2550  หลังจากโจทก์ปิดงานแล้ว  พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานยังนัดไกล่เกลี่ยอีก  ก็ไม่สามารถตกลงกันได้  วันที่  19  เมษายน  2550  ลูกจ้างที่ถูกปิดงานประมาณ  150  คน  ไปยื่นหนังสือที่ทำเนียบรัฐบาลขอให้นายกรัฐมนตรีช่วยเหลือ  หลังจากนั้นพนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานนัดไกล่เกลี่ยอีก  2  ครั้ง  แต่ก็ไม่สามารถตกลงกันได้  วันที่  26  เมษายน  2550  สมาชิกสหภาพแรงงานฯ  ที่ถูกปิดงานประมาณ  150  คน  รวมตัวกันไปยื่นหนังสือขอความช่วยเหลือที่สถานทูตสหรัฐอเมริกา  พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานทำการไกล่เกลี่ยอีก  2  ครั้ง  ก็ไม่สามารถตกลงกันได้  วันที่  8  พฤษภาคม  2550  สมาชิกสหภาพแรงงานฯ  ประมาณ  80  คน  ชุมนุมกันที่หน้าทำเนียบรัฐบาลและเดินทางไปยื่นหนังสือที่กองบัญชาการทหารบกเพื่อขอความช่วยเหลือต่อคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติ วันที่ 11 พฤษภาคม  2550  จำเลยที่  2  นัดเจรจาไกล่เกลี่ยครั้งสุดท้าย  ฝ่ายโจทก์ไม่มาตามนัด  จำเลยที่  2  จึงใช้อำนาจตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518  มาตรา  35  ออกคำสั่งให้โจทก์ยุติการปิดงาน  โดยรับลูกจ้างที่ถูกปิดงานกลับเข้าทำงานและจ่ายค่าจ้างในอัตราที่เคยจ่ายและให้คณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ดำเนินการชี้ขาดข้อพิพาทแรงงานโดยเร็วตามคำสั่งที่  94/2550  ลงวันที่  11  พฤษภาคม  2550  เอกสารหมาย  จ.4  และ  จ.5  หลังจากจำเลยที่  2  ออกคำสั่งดังกล่าวแล้ว  โจทก์ปฏิบัติตามคำสั่งของจำเลยที่  2  แต่ไม่พอใจคำสั่งดังกล่าว  จึงได้ใช้สิทธิฟ้องร้องคดีนี้ก่อนคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์มีคำวินิจฉัยชี้ขาดข้อพิพาทแรงงานระหว่างโจทก์กับสหภาพแรงงานฯ  ตามคำชี้ขาดของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์  ที่  1/2550  เอกสารหมาย  ล.2  จะเห็นได้ว่า  ก่อนที่จำเลยทั้งสองออกคำสั่งที่  94/2550  สั่งให้โจทก์รับลูกจ้างในส่วนที่โจทก์ปิดงานกลับเข้าทำงานและจ่ายค่าจ้างให้ตามอัตราที่เคยจ่าย  จำเลยทั้งสองให้โอกาสและสหภาพแรงงานอัลมอนด์ดำเนินการตามขั้นตอนของพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518 มาโดยตลอดจนถึงขั้นตอนที่โจทก์ใช้สิทธิปิดงานสำหรับลูกจ้างที่เป็นสมาชิกสหภาพแรงงานฯ   ประมาณ  150  คน  และหลังจากนั้นจำเลยทั้งสองยังคงควบคุมดูแลข้อพิพาทแรงงานรายนี้อย่างใกล้ชิดตลอดมาโดยให้พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานเข้าไกล่เกลี่ยอีกหลายครั้ง  ซึ่งเป็นการปฏิบัติตามหลักการให้เกิดแรงงานสัมพันธ์ที่ดีระหว่างโจทก์กับลูกจ้างที่เป็นสมาชิกสหภาพแรงงานอย่างเต็มที่แล้ว  แต่คู่กรณีทั้งสองฝ่ายก็ยังไม่สามารถตกลงกันได้  และมีทีท่าจะทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ  ฝ่ายลูกจ้างจำนวนมากที่ได้รับความเดือดร้อนจากการปิดงานของโจทก์พากันไปชุมนุมที่ทำเนียบรัฐบาล  สถานทูตสหรัฐอเมริกา  และไปพบคณะมนตรีความมั่นคงแห่งชาติที่กองทัพบก  ปรากฏว่าแต่ละหน่วยงานไม่สามารถแก้ปัญหาข้อพิพาทแรงงานนี้ได้  ทั้งพฤติการณ์แสดงให้เห็นว่าหากปล่อยเวลาให้เนิ่นนานออกไปอีกเหตุการณ์อันเนื่องมาจากข้อพิพาทแรงงานอาจเกิดเหตุร้าย แรงขึ้นได้  ซึ่งอาจทำให้เกิดความเสียหายแก่เศรษฐกิจของประเทศ  อาจก่อให้เกิดความเดือดร้อนแก่ประชาชน  หรืออาจขัดต่อความสงบเรียบร้อยของประชาชน  แม้กิจการของโจทก์เป็นผลิตและส่งออกสินค้าประเภทเครื่องประดับ  และโจทก์ปิดงานโดยถูกขั้นตอนตามกฎหมายก็ตามก็ต้องด้วยหลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518  มาตรา  35  ที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานจะใช้ดุลพินิจมีคำสั่งให้นายจ้างซึ่งปิดงานรับลูกจ้างกลับเข้าทำงานตามเดิมโดยจ่ายค่าจ้างตามอัตราที่เคยจ่ายเพื่อรอการชี้ขาดข้อพิพาทแรงงานของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ได้ คำสั่งที่  94/2550  ของจำเลยทั้งสองจึงชอบด้วยกฎหมาย  ไม่มีเหตุเพิกถอน 

                                             ส่วนที่โจทก์อุทธรณ์ว่า  การที่จำเลยทั้งสองออกคำสั่งดังกล่าวโดยใช้อำนาจตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์  พ.ศ.  2518  มาตรา  35  เป็นการข้ามขั้นตอน  เพราะที่ถูกต้องใช้อำนาจตามมาตรา  24  ก่อน  นั้น  เห็นว่า  มาตรา  24  เป็นบทบัญญัติให้นำมาใช้แก่ข้อพิพาทแรงงานที่อยู่ในขั้นตอนที่เป็นข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้  แต่ขณะที่จำเลยทั้งสองออกคำสั่งที่  94/2550  ข้อพิพาทแรงงานรายนี้ได้ล่วงเลยขั้นตอนข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้จนถึงขั้นตอนการปิดงานแล้ว  จึงนำมาตรา  24  มาใช้บังคับไม่ได้  อุทธรณ์ดังกล่าวของโจทก์ฟังไม่ขึ้น

                                          ส่วนที่โจทก์อุทธรณ์ข้อสุดท้ายว่า จำเลยทั้งสองไม่ยอมรับฟังพยานหลักฐานของโจทก์ที่จะแสดงว่าโจทก์ปิดงานถูกต้องตามขั้นตอนของกฎหมายโดยไม่ได้นำเรื่องที่ลูกจ้างซึ่งเป็นสมาชิกสหภาพแรงงานฯ  ก่อความวุ่นวาย  ขัดขวางการดำเนินกิจการของโจทก์  ก่อให้โจทก์ได้รับความเสียหายมาพิจารณาประกอบ  แต่กลับรับฟังพยานหลักฐานของลูกจ้างที่เป็นสมาชิกสหภาพแรงงานฯ  และพนักงานประนอมข้อพิพาทนำเสนอเพียงฝ่ายเดียวว่าการปิดงานของโจทก์ทำให้เกิดความเดือดร้อนแก่ลูกจ้างที่เป็นสมาชิกสหภาพแรงงานฯ  เห็นว่า  อุทธรณ์ของโจทก์ข้อนี้โจทก์ไม่ได้กล่าวไว้ในคำฟ้อง  แต่เพิ่งยกข้อเท็จจริงดังกล่าวขึ้นอุทธรณ์จึงเป็นอุทธรณ์ในข้อเท็จจริงต้องห้ามมิให้อุทธรณ์ตามพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน  พ.ศ.  2522  มาตรา  54  วรรคหนึ่ง  ศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัย

                                            พิพากษายืน.

เรียบเรียงโดย บริษัท กฎหมายปาระมี จำกัด