คำพิพากษาฎีกาที่  2069/57

คำพิพากษาศาลแรงงานที่มิได้นำพยานหลักฐานที่โจทก์  จำเลย   นำสืบในชั้นพิจารณาคดีมาประกอบเพื่อวินิจฉัยว่าโจทก์ผิดหรือไม่   สอบสวนชอบหรือไม่   เป็นการวินิจฉัยที่ไม่ชอบด้วย   พรบ.   จัดตั้งศาลแรงงาน  มาตรา  51

                                           โจทก์ฟ้องว่า   จำเลยเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายและเป็นรัฐวิสาหกิจมีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความช่วยเหลือทางด้านการเงินเพื่อส่งเสริมอาชีพเกษตรกรหรือการดำเนินงานของเกษตรกลุ่มเกษตรกร    โจทก์เป็นพนักงานของจำเลยบรรจุเข้าทำงานเมื่อวันที่   19   พฤศจิกายน   2512   และครบกำหนดเกษียณอายุการทำงานในวันที่  30  กันยายน 2543   ตำแหน่งสุดท้ายเป็นนักบริหาร   9   กองบริหารงานบุคคลได้รับค่าจ้างอัตราสุดท้ายเดือนละ 27,760 บาท โจทก์ถูกจำเลยลงโทษไล่ออกจากการเป็นพนักงานของจำเลยตามคำสั่งผู้จัดการธนาคารจำเลย    โดยอ้างว่าโจทก์กระทำผิดวินัยอาศัยหรือยอมให้บุคคลอื่นอาศัยงานในหน้าที่ของตนหาผลประโยชน์ให้แก่บุคคลอื่นเสนอรายงานหรือเสนอความเห็นที่ไม่สุจริตต่อผู้บังคับบัญชาและจงใจไม่ปฏิบัติตามระเบียบ   ข้อบังคับ   คำสั่งและวิธีปฏิบัติ   เป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่จำเลยอย่างร้ายแรง  โจทก์อุทธรณ์คำสั่งลงโทษทางวินัยต่อคณะกรรมการจำเลยซึ่งได้มีคำสั่งยืน  ต่อมาจำนำข้อเท็จจริงตามคำกล่าวอ้างในคำสั่งลงโทษทางวินัยให้ไล่โจทก์ออกดังกล่าวไปร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนเพื่อดำเนินคดีอาญาแก่โจทก์ในข้อหาเป็นพนักงานในองค์กรหรือหน่วยงานรัฐ มีหน้าที่จัดการหรือดูแลกิจการใดเข้ามีส่วนได้เสียเพื่อประโยชน์สำหรับตนเองหรือผู้อื่นและปฏิบัติหน้าที่หรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่โดยทุจริต ต่อมาพนักงานอัยการจังหวัดระนองยื่นฟ้องโจทก์เป็นจำเลยในคดีอาญาคดีหมายเลขดำที่   3558/2545    คดีหมายเลขแดงที่  7050/2546   ของศาลจังหวัดระนอง  แต่ในที่สุดเมื่อวันที่  11  ธันวาคม  2546    ศาลจังหวัดระนองพิพากษายกฟ้องโจทก์    โดยวินิจฉัยว่า   “ไม่ปรากฏว่าจำเลยกระทำการโดยทุจริตเพื่อประโยชน์สำหรับตนเองหรือผู้อื่น....    การกระทำของจำเลยจึงไม่เป็นความผิดตามที่โจทก์ฟ้อง”   และคดีดังกล่าวถึงที่สุดแล้ว  คำสั่งของจำเลยที่ไล่โจทก์ออกจากการเป็นพนักงานเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย   เพราะโจทก์มิได้กระทำความผิดตามคำกล่าวอ้าง    ดังเหตุผลที่จำเลยได้ระบุไว้ในคำสั่งลงโทษทางวินัยของจำเลย   คำสั่งของจำเลยที่ไม่ถูกต้องและไม่ชอบด้วยกฎหมาย   เป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม  ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหาย   จำเลยจึงต้องชดใช้เงินให้แก่โจทก์ดังต่อไปนี้ เงินกองทุนบำเหน็จที่โจทก์มีสิทธิได้รับตามข้อบังคับจำเลย  675,493.33 บาท ค่าเสียหายจากการขาดรายได้และเสียโอกาสในการทำงานเนื่องจากจำเลยเลิกจ้างโจทก์ก่อนครบกำหนดเกษียณอายุโจทก์ขอคิดในอัตราเดือนละ 27,760 บาท  นับแต่ถูกเลิกจ้างจนถึงวันครบกำหนดเกษียณอายุรวมเป็นเงิน   2,183,786.67 บาท   ค่าเสียหายจากการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม   คิดจากค่าจ้างอัตราสุดท้ายเดือนละ  27,760   บาท   จำนวน   25   เดือน   เป็นเงิน   694,000   บาท    เงินชดเชยให้แก่พนักงานซึ่งถูกเลิกจ้างตามระเบียบคณะกรรมการรัฐวิสาหกิจสัมพันธ์เท่ากับจำนวน   180  วัน   ของอัตราค่าจ้างสุดท้ายเป็นเงิน  166,560  บาท  รวมเป็นเงิน   3,719,840   บาท   และดอกเบี้ยอัตราร้อยละ  7.5   ต่อปี   นับตั้งแต่วันที่   30   กันยายน   2543   จนถึงวันฟ้อง  (วันที่  15  มิถุนายน  2547)   เป็นเงิน  1,313,373  บาท   รวมเป็นเงินทั้งสิ้น   5,033,218  บาท   ขอให้เพิกถอนคำสั่งของจำเลยที่ให้ลงโทษทางวินัยแก่โจทก์    กับให้จำเลยชำระเงิน  5,033,218  บาท   พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ  7.5  ต่อปี   ของต้นเงิน  3,719,840  บาท    นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์

                                              จำเลยให้การว่า   จำเลยยอมรับว่าโจทก์เคยเป็นลูกจ้างจำเลย   ปีที่เข้าทำงาน   อัตราค่าจ้างตามฟ้อง   การที่จำเลยเลิกจ้างโจทก์เป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรมแล้วกล่าวคือเมื่อวันที่  9  มีนาคม   2537    จำเลยมีคำสั่งไล่โจทก์ออกโดยมีผลตั้งแต่  วันที่  10  มีนาคม  2537   สาเหตุมาจากการที่จำเลยสอบสวนโจทก์ตามระเบียบข้อบังคับของจำเลย  พบว่าโจทก์กระทำผิดวินัยอย่างร้ายแรง  กล่าวคือโจทก์ร่วมกับบุคคลอื่นนำที่ดินซึ่งโจทก์มีชื่อร่วมเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ์มาจำนองเป็นประกันการกู้เงินของลูกค้าจำเลย  โดยโจทก์เป็นผู้ประเมินราคาที่ดิน  เป็นผู้รับจำนองที่ดิน   และเป็นผู้อนุมัติเงินกู้เองในเวลาอันรวดเร็ว  โจทก์ชี้นำให้พนักงานสินเชื่อทำคำขอกู้และประเมินราคาที่ดินจำนองสูงกว่าราคาที่เป็นจริงมาก  อันเป็นการเอื้ออำนวยให้บุคคลอื่นหาประโยชน์จากเงินกู้ของจำเลย    โจทก์อนุมัติให้ลูกค้าเงินกู้หรือดำเนินการให้ผู้บังคับบัญชาอนุมัติเงินกู้หรือดำเนินการให้ผู้บังคับบัญชาอนุมัติเงินกู้แก่ลูกค้าในวงเงินจำนวนมากโดยรวดเร็วทั้งที่ทราบว่าลูกค้ามิได้มีอาชีพเกษตรกรและมิได้นำเงินกู้ไปใช้ในการประกอบการผลิตของตนเอง   แต่กลับนำเงินไปให้แก่นายทุน โจทก์รับบุคคลที่ไม่ใช่เป็นเกษตรกรไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่งและไม่มี่ทรัพย์สินเป็นของตนเองเข้ามาเป็นลูกค้ากู้เงิน  โจทก์อุทธรณ์คำสั่งลงโทษไล่ออกต่อคณะกรรมการจำเลย   ซึ่งคณะกรรมการจำเลยได้พิจารณาอุทธรณ์ของโจทก์แล้วได้มีคำวินิจฉัยว่าโจทก์กระทำผิดวินัยของจำเลยจริง การที่จำเลยลงโทษโจทก์โดยการไล่ออกนั้นเหมาะสมแล้ว   ต่อมาจำเลยนำข้อเท็จจริงในการกระทำความผิดวินัยของโจทก์ไปแจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนตามระเบียบและวิธีปฏิบัติของจำเลยเพื่อดำเนินคดีอาญาตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดของพนักงานในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ พ.ศ.2502  และศาลจังหวัดระนองได้มีคำพิพากษาเป็นคดีหมายแดงที่  7050/2546   ให้ยกฟ้องโจทก์   ขณะที่โจทก์ดำรงตำแหน่งผู้จัดการสาขาระนองซึ่งเป็นตำแหน่งนักบริหารที่จำเลยมอบความไว้วางใจให้ดูแลกิจการสาขาระนองเพื่อให้เกิดผลดีและความก้าวหน้าแก่จำเลยและลูกค้าจำเลย แต่โจทก์กระทำผิดวินัยโดยอาศัยหรือยินยอมให้บุคคลอื่นอาศัยงานในหน้าที่ของตนหาผลประโยชน์ให้แก่บุคคลอื่น ทั้งเสนอรายงานหรือความเห็นที่ไม่สุจริตต่อผู้บังคับบัญชาและจงใจไม่ปฏิบัติตามระเบียบคำสั่ง   และวิธีปฏิบัติเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่จำเลยอย่างร้ายแรง  แม้ศาลจังหวัดระนองจะพิพากษาให้ยกฟ้องโจทก์ในคดีอาญาก็ไม่ทำให้การที่จำเลยเลิกจ้างโจทก์เป็นการเลิกจ้างที่ไม่เป็นธรรม  เพราะการเลิกจ้างโจทก์มีสาเหตุมาจากโจทก์กระทำผิดวินัยอย่างร้ายแรง   จำเลยมิได้กลั่นแกล้งโจทก์  จึงเป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรม  โจทก์ไม่มีสิทธิในเงินเดือน   ค่าจ้าง   ค่าเสียหายจากการขาดรายได้   เงินกองทุนบำเหน็จ   ค่าชดเชย   ตลอดจนค่าเสียหายใด ๆ  จากจำเลย  โจทก์นำคดีมาฟ้อง  เมื่อพ้น  10  ปี  นับแต่โจทก์ทราบคำสั่งสั่งไล่ออก  ฟ้องโจทก์จึงขาดอายุความขอให้ยกฟ้อง

                                       ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว  ศาลแรงงานกลางกำหนดประเด็นข้อพิพาทว่าคำสั่งลงโทษโจทก์ทางวินัยไม่ถูกต้องและไม่ชอบด้วยกฎหมายเพียงใดหรือไม่  แล้ววินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงปรากฏว่าคณะกรรมการทั้งสองชุดไม่ปรากฏสาเหตุส่วนตัวต่อโจทก์ จึงไม่น่าจะเป็นการกลั่นแกล้งโจทก์  ส่วนที่โจทก์อ้างว่านายวิชาญ ไชยศิริ   ซึ่งกระทำเหมือนโจทก์แต่ถูกลงโทษเบากว่านั้น  ก็เพราะนายวิชาญกระทำผิดเพียงรายเดียวและเป็นการช่วยเหลือญาติพี่น้องให้ได้กู้เงิน   แต่โจทก์เป็นการช่วยเหลือกลุ่มนายทุนโดยมีผู้ที่มิใช่เกษตรกรอยู่ในกลุ่มด้วยเพื่อนำเงินไปให้ผู้ตั้งกลุ่มซึ่งเป็นนายทุน ส่วนที่ศาลจังหวัดระนองยกฟ้องโจทก์ก็เป็นการฟังว่าโจทก์มิได้กระทำการโดยทุจริตอันเป็นความผิดทางอาญาแต่จำเลยลงโทษโจทก์ทางวินัยที่โจทก์กระทำผิดระเบียบ   ข้อบังคับ   คำสั่งของจำเลยอย่างร้ายแรง  ซึ่งเป็นการบริหารจัดการภายในองค์กร ซึ่งเป็นคนละส่วน คำสั่งของจำเลยที่จะเพิกถอนได้ต่อเมื่อเป็นการใช้ดุลพินิจลงโทษขัดต่อระเบียบ  ข้อบังคับอันชอบด้วยกฎหมายของนายจ้าง  ไม่สุจริตกลั่นแกล้ง   หรือไม่สมเหตุผล  แม้ศาลคดีอาญาจะยกฟ้องโจทก์ก็ไม่ทำให้การลงโทษโจทก์ทางวินัยต้องถูกเปลี่ยนแปลงไปด้วย  คำสั่งลงโทษโจทก์ทางวินัยจึงถูกต้องและชอบด้วยกฎหมาย  โจทก์อุทธรณ์ว่า  ศาลแรงงานกลางฟังข้อเท็จจริงว่าโจทก์ให้การช่วยเหลือกลุ่มนายทุนโดยมีผู้กู้ที่มิใช่เกษตรกรอยู่ในกลุ่มแตกต่างจากที่โจทก์มีพยานยืนยันว่าการตรวจสอบลูกค้าว่าเป็นเกษตรหรือไม่เป็นงานของพนักงานสินเชื่อภาคสนามไม่ใช่งานของโจทก์   เป็นการไม่ชอบด้วยกฎหมายนั้น เห็นว่า  โจทก์ฟ้องว่าโจทก์ไม่ได้กระทำความผิดตามที่จำเลยระบุไว้ในคำสั่งลงโทษทางวินัย  คำสั่งของจำเลยไม่ชอบด้วยกฎหมายและไม่ถูกต้อง เลยให้การว่า โจทก์กระทำผิดวินัยโดยอาศัยหรือยินยอมให้บุคคลอื่นอาศัยงานในหน้าที่ของตนหาผลประโยชน์ให้แก่บุคคลอื่น ทั้งเสนอรายงานหรือความเห็นที่ไม่สุจริตต่อผู้บังคับบัญชาและจงใจไม่ปฏิบัติตามระเบียบ คำสั่ง และวิธีปฏิบัติเป็นเหตุให้เกิดความเสียหายแก่จำเลยอย่างร้ายแรง   การเลิกจ้างมีสาเหตุมาจากโจทก์กระทำผิดวินัยอย่างร้ายแรง จำเลยมิได้กลั่นแกล้งโจทก์  จึงเป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรม   ศาลแรงงานกลางจึงต้องพิจารณาให้ได้ความจริงว่าโจทก์กระทำผิดหรือไม่ รวมทั้งพิจารณาว่ากระบวนการสอบสวนของจำเลยเป็นไปโดยชอบหรือไม่ การที่ศาลแรงงานวินิจฉัยข้อเท็จจริงในประเด็นที่ว่าคำสั่งลงโทษโจทก์ทางวินัยถูกต้องและชอบด้วยกฎหมายเพียงใดหรือไม่  โดยพิจารณาแต่เพียงว่าคณะกรรมการทั้งสองชุดไม่มีสาเหตุโกรธเคืองส่วนตัวต่อโจทก์ และแม้ศาลจังหวัดระนองจะพิพากษายกฟ้องโดยฟังว่าโจทก์ไม่ได้กระทำการทุจริตอันเป็นความผิดทางอาญา แต่จำเลยลงโทษโจทก์ทางวินัยที่โจทก์กระทำผิดระเบียบ   ข้อบังคับ  คำสั่งของจำเลยอย่างร้ายแรง  ซึ่งเป็นการบริหารจัดการภายในองค์กรคำสั่งของจำเลยจะเพิกถอนได้ต่อเมื่อเป็นการใช้ดุลพินิจลงโทษขัดต่อระเบียบ   ข้อบังคับอันชอบด้วยกฎหมาย  ไม่สุจริต  กลั่นแกล้ง   หรือไม่สมเหตุสมผล   โดยศาลแรงงานกลางมิได้นำพยานหลักฐานที่โจทก์จำเลยนำสืบในชั้นพิจารณาคดีมาพิจารณาประกอบเพื่อวินิจฉัยว่าโจทก์ได้กระทำตามที่จำเลยกล่าวอ้างหรือไม่ การสอบสวนชอบหรือไม่  และคำสั่งของจำเลยถูกต้องและชอบด้วยกฎหมายหรือไม่   จึงเป็นการวินิจฉัยคดีที่ไม่ชอบด้วยพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน  พ.ศ.2522  มาตรา  51  วรรคหนึ่ง  ชอบที่ศาลฎีกาจะมีคำสั่งยกคำพิพากษาศาลแรงงานกลางเสียตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง  มาตรา  243 ( 1)  ประกอบพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลแรงงานและวิธีพิจารณาคดีแรงงาน  พ.ศ.  2522  มาตรา  31 เพื่อให้ศาลแรงงานกลางพิจารณาข้อเท็จจริงตามพยานหลักฐานที่คู่ความนำสืบในการพิจารณาคดีต่อไป