คำพิพากษาฎีกา ที่ 13824 - / 2555

ตกลงรับสภาพหนี้  ชดใช้ค่าเสียหายแก่นายจ้าง  นายจ้างสามารถหักชำระค่าเสียหายจากเงินประกันได้  และไม่มีข้อความว่าเมื่อตกลงชำระหนี้แล้วจะไม่เลิกจ้างภายหลัง  นายจ้างจึงสามารถเลิกจ้างได้

                           โจทก์ฟ้องว่า  เมื่อวันที่  8 ตุลาคม  2544  จำเลยจ้างโจทก์ทำงานเป็นลูกจ้างตำแหน่งสุดท้ายผู้จัดการสถานีบริการน้ำมัน  ค่าจ้างอัตราสุดท้ายเดือนละ  17,635  บาท  กำหนดจ่ายค่าจ้างทุกวันที่  1  และ  15  ของเดือน  ต่อมาวันที่  20  กันยายน  2550  จำเลยมีหนังสือเลิกจ้างโจทก์โดยอ้างว่าโจทก์ฝ่าฝืนระเบียบข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานกรณีร้ายแรง  เนื่องจากเมื่อวันที่  10  กันยายน  2550  โจทก์ตรวจพบว่าในกะดึกของวันที่  8  กันยายน  2550  ซึ่งมิได้อยู่ในความรับผิดชอบของโจทก์  มีเงินหายไป  167,000  บาท  จึงแจ้งให้ผู้จัดการเขตทราบ  ต่อมาผู้จัดการเขตหลอกให้โจทก์ทำหนังสือรับสภาพหนี้กับจำเลยเพื่อแลกกับการที่จะได้ทำงานต่อ  แต่จำเลยกลับเลิกจ้างโจทก์  โจทก์เห็นว่ากรณีดังกล่าวถ้าถือว่าเป็นความผิดของโจทก์ก็เป็นความผิดไม่ร้ายแรงเพราะเงินที่หายไม่ได้อยู่ในความรับผิดชอบของโจทก์และในทางปฏิบัติไม่ได้ถือเคร่งครัดตามระเบียบหรือคำสั่งของจำเลยมีการปรับเปลี่ยนการทำงานเพื่อให้เหมาะสมแก่สภาพของงานโดยโจทก์ได้ปฏิบัติตามนั้นโจทก์ทำงานมาครบ  3  ปี  แต่ไม่ครบ  6  ปี  มีสิทธิได้รับค่าชดเชยไม่น้อยกว่าค่าจ้างอัตราสุดท้าย  180  วัน  เป็นเงิน  105,810  บาท  ขอให้บังคับจำเลยจ่ายค่าชดเชย  105,810  บาท  พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ  15  ต่อปี  นับแต่วันฟ้องไปจนกว่าชำระเสร็จแก่โจทก์

                           จำเลยให้การว่า  จำเลยประกอบธุรกิจขายปลีกน้ำมันเชื้อเพลิงและร้านสะดวกซื้อภายในสถานีบริการน้ำมัน  จำเลยทำสัญญาว่าจ้างจำเลยร่วมจัดหาพนักงานมาทำงานในสถานประกอบการดังกล่าว  ทั้งต้องรับผิดชอบต่อการสูญหายและเสียหายแก่สินค้าและทรัพย์สินของจำเลย  ตลอดจนกรณีที่จำเลยต้องรับผิดเพราะเกิดจากการกระทำของพนักงานของจำเลยร่วม  โจทก์ทำสัญญาจ้าง  รับค่าจ้าง  สวัสดิการต่างๆ  กับจำเลยร่วมโดยตรง  โจทก์เป็นลูกจ้างของจำเลยร่วม  ไม่ใช่ลูกจ้างของจำเลย  เมื่อโจทก์ทำงานโดยประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงจำเลยร่วมซึ่งเป็นนายจ้างเป็นผู้บอกเลิกจ้างโจทก์  จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์  ขอให้ยกฟ้อง

                                ระหว่างพิจารณา  ศาลแรงงานกลางมีคำสั่งเรียกให้จำเลยร่วมเข้ามาในคดี

                                จำเลยร่วมให้การว่า  โจทก์ปฏิบัติฝ่าฝืนระเบียบ  ข้อบังคับเกี่ยวกับการทำงานประกาศ  ขั้นตอนและนโยบายการทำงานของสถานีบริการน้ำมันว่าด้วยการป้องกันการสูญเสียเรื่องการใช้ตู้เซฟในการดรอปเงินที่ได้จากการขายน้ำมันและร้านสะดวกซื้อที่กำหนดให้ปฏิบัติว่าถ้ามีเงินที่ได้จากการขายครบทุก 5,000  บาท  สำหรับกะกลางวัน    และทุก  1,000  บาท  สำหรับกะกลางคืน  จะต้องนำใส่ซองดรอปแล้วหย่อนลงในตู้เซฟที่อยู่ในห้องผู้จัดการ  ห้ามใช้ลิ้นชักโต๊ะทำงานและตู้เอกสารเป็นที่เก็บเงิน  แต่โจทก์กลับเก็บรวบรวมเงินที่ได้จากการขายไว้ที่ตัว  โดยเก็บใส่ถุงรวมไว้ในลิ้นชักโต๊ะทำงานผู้จัดการ  เมื่อหมดกะทำงานของตนจึงนำไปใส่ในตู้เซฟ  และโจทก์ในฐานะผู้จัดการสถานีปล่อยปละละเลยและให้ผู้ใต้บังคับบัญชาในกะอื่นปฏิบัติฝ่าฝืนข้อบังคับในทำนองเดียวกันไม่รายงานต่อผู้บังคับบัญชา  ปรากฏว่าในวันที่  10  กันยายน  2550  ซึ่งไม่ใช่กะที่โจทก์รับผิดชอบ  เงินที่ได้จากการขายน้ำมันและร้านสะดวกซื้อรวม  167,000  บาท  สูญหายโจทก์กับพนักงานอื่นยอมทำหนังสือรับสภาพหนี้  โดยโจทก์ยอมชดใช้เงิน  98,969  บาท  (ที่ถูก 98,989  บาท)  แต่ในที่สุดโจทก์ไม่ชำระ  จึงเป็นความผิดกรณีร้ายแรง  จำเลยร่วมมีสิทธิบอกเลิกจ้างโดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชยแก่โจทก์ขอให้ยกฟ้อง

                               ศาลฎีกาแผนกคดีแรงงานตรวจสำนวนประชุมปรึกษาแล้ว  ศาลแรงงานกลางฟังข้อเท็จจริงว่า  การที่โจทก์กับพวกตกลงกันให้เก็บเงินไว้ในลิ้นชักก่อน  เมื่อเปลี่ยนกะจึงรวบรวมไปดรอปลงในตู้นิรภัย  แต่จะลงบันทึกรายการที่รายงานต่อจำเลยร่วมว่า  มีการตรวจนับเงินตามช่วงเวลาและจำนวนเงินที่กำหนด  ถือได้ว่าเป็นการจงใจฝ่าฝืนระเบียบข้อบังคับเพื่อความปลอดภัยในการเก็บรักษาเงิน  และรายงานเท็จต่อนายจ้าง  อันเป็นกรณีร้ายแรง  ทั้งยังถือได้ว่าโจทก์กับพวกปฏิบัติหน้าที่ด้วยความประมาท  อาจทำให้นายจ้างต้องเสียหายอย่างร้ายแรงได้  จำเลยร่วมจึงเลิกจ้างโจทก์ได้โดยไม่ต้องจ่ายค่าชดเชย  แต่การที่โจทก์กับพวกตกลงแบ่งความรับผิดชอบกันเองในกรณีมีเงินหายก็โดยเจตนาจะบรรเทาความเสียหายของนายจ้าง  เพื่อพวกตนจะได้ไม่ต้องออกจากงาน  เมื่อจำเลยร่วมมีคำสั่งเลิกจ้างโจทก์ทั้งที่ทราบว่าเงินสูญหายในระหว่างอยู่ในความรับผิดชอบของคนอื่น  โจทก์ไม่จำต้องรับผิดเพราะไม่ได้เกิดจากการปฏิบัติหน้าที่ของโจทก์  กรณีถือได้ว่าการแสดงเจตนาร่วมรับผิดกับพวกของโจทก์เป็นไปโดยมีเงื่อนไขว่าฝ่ายจำเลยร่วมจะไม่เลิกจ้าง  เมื่อจำเลยร่วมเลิกจ้างโจทก์เท่ากับไม่ยอมรับเงื่อนไขนี้  การแสดงเจตนาของโจทก์จึงเป็นอันตกไป  ข้อตกลงยอมรับผิดตกเป็นโมฆะ  ไม่มีผลบังคับตามข้อตกลงฝ่ายจำเลยจึงไม่อาจอาศัยสิทธิตามข้อตกลงดังกล่าวในการหักเงินประกัน  25,000  บาท  ของโจทก์ใช้หนี้ตามข้อตกลงได้  และต้องถือว่าเป็นลาภมิควรได้  เพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรมจึงเห็นสมควรให้จำเลยและจำเลยร่วมคืนเงินจำนวนดังกล่าวพร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ  15  ต่อปีแก่โจทก์

                                ปัญหาที่ต้องวินิจฉัยมีว่า  จำเลยและจำเลยร่วมต้องคืนเงินประกันการทำงานให้โจทก์หรือไม่  จำเลยและจำเลยร่วมอุทธรณ์ว่า  เมื่อข้อเท็จจริงยุติว่าโจทก์ปฏิบัติงานฝ่าฝืนระเบียบข้อบังคับการทำงานของจำเลยร่วม  และโจทก์ได้ทำข้อตกลงยอมชดใช้หนี้แก่จำเลยร่วมไม่ว่าข้อตกลงดังกล่าวจะตกเป็นโมฆะหรือไม่  จำเลยร่วมก็มีสิทธิหักเงินประกันการทำงานของโจทก์  เพราะจำเลยร่วมมิได้อ้างสิทธิตามบันทึกข้อตกลงยอมรับผิดของโจทก์แต่ใช้สิทธิตามกฎหมาย  และเป็นไปตามเจตนาที่โจทก์ได้แสดงไว้เมื่อตนเข้าทำงานและวางเงินประกันกรณีที่ทำให้จำเลยร่วมเสียหาย  เห็นว่า  การที่โจทก์ทำหนังสือรับสภาพหนี้  ลงวันที่  14  กันยายน  2550  ตามเอกสารท้ายคำให้การจำเลยร่วมหมายเลข  4  เป็นการที่โจทก์ยอมรับว่ามีหนี้สินที่จะต้องชดใช้ให้จำเลยร่วม  98,989  บาท  จากสาเหตุเงินสูญหาย  หนังสือรับสภาพหนี้ดังกล่าวมีมูลหนี้โดยชอบด้วยกฎหมายและโจทก์ลงลายมือชื่อในหนังสือด้วยความสมัครใจ  ทำให้ผลบังคับกันได้  โจทก์จึงต้องชำระหนี้ให้จำเลยร่วม  แต่เนื่องจากมีเงินประกันการทำงานที่โจทก์มอบให้จำเลยร่วมไว้  ดังนั้น  จำเลยร่วมจึงมีสิทธินำเงินประกันการทำงาน  25,000  บาท  มาหักชำระหนี้ได้  หนังสือรับสภาพหนี้ไม่มีข้อความตอนใดระบุเป็นเงื่อนไขว่า  เมื่อโจทก์ยอมรับใช้หนี้แล้วจำเลยร่วมจะไม่เลิกจ้างโจทก์  ดังนั้น  ต่อมาจำเลยร่วมเลิกจ้างโจทก์ก็ไม่ทำให้สัญญาดังกล่าวตกเป็นโมฆะดังที่ศาลแรงงานกลางวินิจฉัย  ที่ศาลแรงงานกลางพิพากษาให้จำเลยและจำเลยร่วมคืนเงินประกันการทำงานให้โจทก์นั้น  ไม่ต้องด้วยความเห็นของศาลฎีกา  อุทธรณ์จำเลยและจำเลยร่วมฟังขึ้น

                           พิพากษาแก้เป็นว่า  จำเลยและจำเลยร่วมไม่ต้องคืนเงินประกัน  25,000  บาท  พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ  15  ต่อปีให้โจทก์  นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษา  ศาลแรงงานกลาง.