ลาคลอด

 

ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.2541   มาตรา  41  แก้ไข ฉบับที่ 7 ปี 2562  บัญญัติว่า

      “ ให้ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงมีครรภ์มีสิทธิลาเพื่อคลอดบุตรครรภ์หนึ่งไม่เกินเก้าสิบแปดวัน

 

       สิทธิการลาคลอดของลูกจ้าง   กฎหมายกำหนดว่า  “ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงมีครรภ์”     นั่นหมายความว่า   ลูกจ้างทุกประเภทที่เป็นหญิงมีครรภ์มีสิทธิลาคลอดตามกฎหมายคุ้มครองแรงงานได้  โดยไม่จำกัดว่าลูกจ้างนั้นจะเป็นลูกจ้างประจำ  ลูกจ้างชั่วคราว  หรือลูกจ้างทดลองงาน  ฯลฯ 

      กฎหมายถือว่าลูกจ้างหญิงมีครรภ์มีสิทธิลาได้ทันทีที่มีสถานะเป็นลูกจ้าง  โดยไม่คำนึงว่าเป็นลูกจ้างประเภทใด  หรือต้องผ่านทดลองงานหรือไม่แต่อย่างใด     ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงเมื่อเข้าทำงานแล้ว  แม้เพียงวันเดียวก็มีสิทธิลาคลอดได้ทันที

 

สภาพของการลาคลอดเป็นอย่างไร

                        กฎหมายไม่ได้กำหนดหรือให้คำจำกัดความของคำว่า  “ลาคลอด”  เอาไว้     แต่หากพิจารณา

สภาพของการคลอดแล้ว  มีองค์ประกอบที่สำคัญ  คือ

- ลูกจ้างต้องมีสภาพพร้อมคลอด หมายถึงต้องตั้งครรภ์ไม่น้อยกว่า  28  สัปดาห์  หากตั้งครรภ์เพียง 

ไม่กี่เดือนเดือน  ย่อมไม่มีความพร้อมลาคลอดได้

-          ต้องเจตนาลาไปเพื่อวัตถุประสงค์ในการคลอดบุตร  คือเอาทารกออกจากครรภ์  คลอดแล้วอยู่

        รอดเป็นทารก   หากลาไปพบแพทย์เพื่อตรวจครรภ์ตามนัด  หรือ การลาเพื่อทำแท้ง  ไม่ถือเป็นการลาคลอด

                       -      ตามพรบ.คุ้มครองแรงาน ฯ แก้ไขเพิ่มเติม ปี 2562  ให้ถือว่า  การลาเพื่อไปฝากครรภ์ และลาเพื่อไปพบแพทย์ตามนัด  ที่หมอนัดไปตรวจครรภ์ในแต่ละเดือน  ถือเป็นเป็นการลาคลอดด้วย      

                   

การนับจำนวนวันในการลาคลอด

                        ลาเพื่อการคลอดบุตรครรภ์หนึ่งไม่เกิน  98  วัน   ทั้งนี้การลาเพื่อฝากครรภ์หรือไม่พบแพทย์ตามนัดเพื่อตรวจครรภ์ ถือเป็นการลาคลอดด้วย   

                        ดังนั้นในการนับวันลาคลอด   98  วัน  จึงต้องนับวันที่ลาเพื่อไปพบแพทย์ตามนัดเพื่อตรวจครรภ์ด้วย   โดยหักตามจำนวนวันที่ใช้สิทธิ์ออกไปตามจำนวนวันที่ลา  จริง    เว้นแต่พนักงานไม่ใช้สิทธิ์ลาคลอด  แต่ใช้สิทธิลาประเภทอื่น หรือไปในวันหยุด หรือหลังเลิกงาน  สิทธิการลาคลอดเมื่อถึงวันคลอดจริง ๆ พนักงานจึงยังคงมีสิทธิลาคลอดได้  98  วัน

                      การลาคลอด  กฎหมายให้นับวันหยุดที่มีในระหว่างลาด้วย   ดังนั้นการนับจำนวนวัน   จึงให้นับต่อเนื่องรวมกันต่อเนื่องไปทั้งหมดตั้งแต่วันที่ลาจนถึงกลับมาทำงาน  ทั้งวันหยุดประจำสัปดาห์ วันหยุดตามประเพณีที่เกิดขึ้นระหว่างนั้น

กฎหมายไม่ได้กำหนดให้นับวันลา   จากวันก่อนวันคลอดหรือหลังจากวันคลอด

ดังนั้น   ลูกจ้างหญิงมีครรภ์จึงมีสิทธิลาคลอดได้  ทั้งก่อนและหลังคลอด เช่นอาจมีการลาก่อนวัน

       กำหนดคลอด  1  สัปดาห์เพื่อเตรียมตัวคลอด  จึงถือว่าวันที่ลา ๑ สัปดาห์ดังกล่าว เป็นวันลาคอลดด้วย   แต่

       เมื่อนับรวมกันแล้วครรภ์หนึ่งไม่เกิน  98  วัน  และการนับวันลาคลอดให้นับวันหยุดในระหว่างที่ลาด้วย 

        เช่น  ลูกจ้างหญิงตั้งครรภ์ใกล้กำหนดที่หมอนัดคลอดแล้ว  และมีอาการพร้อมคลอดจึงขอลาคลอด  ลูกจ้าง

        ย่อมมีสิทธิลาก่อนการคลอดได้   แต่รวมแล้วไม่เกิน  98  วัน 

                     

การจ่ายค่าจ้างในระหว่างลาคลอด

 

ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงานฯ  มาตรา  59  กำหนดไว้ว่า 

“ให้นายจ้างจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงในวันลาเพื่อคลอดบุตรเท่ากับค่าจ้างในวันทำงานตลอดระยะเวลาที่ลา แต่ไม่เกินสี่สิบห้าวัน” 

ดังนั้น  การลาคลอดแต่ละครั้ง  ลูกจ้างมีสิทธิได้รับค่าจ้างจากนายจ้าง  จำนวน  45  วัน  กฎหมายกำหนด  ให้คำนวณค่าจ้างในวันทำงาน  ตลอดระยะเวลาที่ลา   

ส่วนวันลาที่เหลือหากลูกจ้างต้องหยุดงานต่อไป  ลูกจ้างมีสิทธิขอรับประโยชน์ทดแทนกรณีคลอดบุตรและเงินสงเคราะห์การหยุดงานเพื่อคลอดบุตร  ในอัตราร้อยละ  50  ของค่าจ้างเป็นเวลา  90  วันได้

 

ปัญหา 

นายจ้างเลิกจ้างระหว่างการตั้งครรภ์ได้หรือไม่ ?

เลิกจ้างได้   หากเลิกจ้างด้วยเหตุที่ลูกจ้างกระทำความผิด   และไม่ใช่กรณีเลิกจ้างเพราะเหตุที่ลูกจ้างตั้งครรภ์   เพราะกฎหมายกำหนดห้ามมิให้นายจ้างเลิกจ้างลูกจ้างซึ่งเป็นหญิงเพราะเหตุมีครรภ์เท่านั้น  ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน

พ.ศ. 2541 มาตรา 43   แต่มิได้ห้ามเลิกจ้างหากมีเหตุผลอื่นในการเลิกจ้าง

 

พบกันในหัวข้อต่อไปนะครับ 

 

ไสว  ปาระมี