เลิกจ้างระหว่างสัญญาจ้างทดลองงานยังไม่ครบกำหนดได้หรือไม่ เป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรมหรือไม่
ตอบ
สัญญาจ้างทดลองงาน ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑ และ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.๒๕๕๑มาตรา ๑๗ วรรคสองตอนท้าย กำหนดไว้ว่า "ให้ถือว่าสัญญาจ้างทดลองงานเป็นสัญญาจ้างที่ไม่มีกำหนดระยะเวลา"
ผลก็คือ หากจะเลิกจ้างต้องบอกกล่าวล่วงหน้าตามกฎหมาย ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ.๒๕๔๑ และ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ.๒๕๕๑มาตรา ๑๗ วรรคสอง แม้จะกำหนดระยะเวลาทดลองงานไว้และต้องการเลิกจ้างตามระยะเวลานั้นก็ตาม
สัญญาจ้าง ตามกฎหมาย กำหนดไว้ ๒ ลักษณะเท่านั้น คือ สัญญาจ้างแบบมีกำหนดระยะเวลาการจ้างที่แน่นอน และสัญญาจ้างแบบไม่มีกำหนดระยะเวลาการจ้างที่แน่นอน ส่วนนายจ้างหรือลูกจ้าง จะกำหนดหรือเรียกสัญญาแต่ละประเภทไว้อย่างไร ก็ขึ้นอยู่กับลักษณะการจ้าง ประเภทกิจการ หรือวัตถุประสงค์ในการจ้างแต่ละประเภท อาทิเช่น สัญญาจ้างทดลองงงาน,สัญญาจ้างพนักงานชั่วคราว,สัญญาจ้างฝึกอบรม,สัญญาจ้างพนักงานประจำ,สัญญาจ้างโครงการ เป็นต้น ซึ่งสัญญาจ้างแต่ละประเภทจะเป็นสัญญาแบบมีกำหนดระยะเวลาหรือแบบไม่มีกำหนดระยเวลา ขึ้นอยู่กับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการจ้าง ระยะเวลาสิ้นสุดสัญญาจ้างหรือการเลิกจ้าง และอาจต้องพิจารณาองค์ประกอบอื่น ๆ ในสัญญารวมถึงพฤติกรรมในการจ้างประกอบด้วย โดยสัญญาจ้างแต่ละประเภทอาจได้รับความคุ้มครองตามกฎหมายหรือมีผลทางกฎหมายที่แตกต่างกันออกไป
ในที่นี้เรามาพูดถึงเรื่อง สัญญาจ้างทดลองงาน
สัญญาจ้างทดลองงาน แม้กฎหมายจะกำหนดให้เป็นสัญญาจ้างที่ไม่มีกำหนดระยะเวลาก็ตาม แต่กฎหมายไม่ได้ห้ามทำสัญญาจ้างทดลองงาน ดังนั้นนายจ้างจึงสามารถทำสัญญาจ้างทดลองงานกับลูกจ้างได้ สัญญาจ้างทดลองงานเป็นสัญญาจ้างที่มีเงื่อนไขพิเศษ สำหรับพนักงานเข้าทำงานใหม่ โดยมีวัตถุประสงค์หลัก เพื่อคัดกรอง คัดเลือกพนักงานเข้าทำงาน ให้มีความรู้ความสามารถที่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่ โดยเงื่อนไขหลักของสัญญาจ้างทดลองงานส่วนใหญ่ คือกำหนดระยะเวลาในการทดลองงานไว้ มีเงื่อนไขการประเมินผลการทำงาน หากประเมินแล้วไม่สามารถทำงานตามความมุ่งหมายของนายจ้าง หรือนายจ้างพิจารณาแล้วเห็นว่ามีความรู้ความสามารถหรือมีพฤติกรรมไม่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่ หรือที่เรียกว่า ไม่ผ่านการทดลองงาน นายจ้างสามารถพิจารณาทบทวนการจ้าง หรือพิจารณาเลิกจ้างได้
ดังนั้นโดยหลักการแล้ว ถือว่านายจ้างสามารถพิจารณาผลการทำงานของลูกจ้างในระหว่างทดลองงานได้ ในช่วงระยะเวลาใดเวลาหนึ่งได้ โดยไม่ต้องให้รอให้ครบกำหนดตามราะยะเวลาทดลองงานก็ได้ แต่หลักเกณฑ์สำคัญคือ ต้องมีการประเมินผลการทำงาน จากการทำงานจริง ที่ถูกต้องเป็นธรรมแก่ลูกจ้าง ไม่ใช่เกิดจากการกลั่นแกล้งหรือเหตุผลส่วนตัว หากนายจ้างสามารถชี้แจงได้ว่าประเมินผลการทำงานแล้ว ลูกจ้างไม่สามารถทำงานในตำแหน่งหน้าที่นั้น ๆ ได้จริงหรือมีพฤติกรรมไม่เหมาะสมกับตำแหน่งหน้าที่นั้น ๆ นายจ้างก็สามารถอ้างเหตุในการเลิกจ้างเนื่องจากไม่ผ่านการทดลองงานได้ เป็นการเลิกจ้างที่เป็นธรรม
แต่นายจ้างต้องบอกกล่าวล่วงหน้าเป็นหนังสือให้ลูกจ้างทราบ ส่วนวิธีการและหลักเกณฑ์การบอกกล่าวล่วงหน้า อ่านได้ในหัวข้อ การบอกกล่าวล่วงหน้าและการคำนวณสินจ้างแทนการบอกกล่าวล่วงหน้าครับ
ไสว ปาระมี